شارژ موبایل با فنجان چای
کامپیوتر شما، کنسول بازی شما یا حتی فنجان چای شما همگی اشیایی هستند که در خانه گرما تولید میکنند و تمام این حرارت نیز به هدر میرود. اما چه میشد اگر میز آشپزخانه یا سطح روی کابینت شما به یک سخت افزار تولید برق از حرارت (ترموالکتریک) مجهز بود و میتوانست این حرارت را به الکتریسیته قابل استفاده تبدیل کند؟
برای قرنها چنین ایدهای تنها به یک رویا شبیه بود، اما با ظهور فناوری ترموالکتریک توسط شرکتهایی مثل آلفابت انرژی، کم کم این رویا در حال تبدیل شدن به حقیقت است.
سرگئی کوماردنکو و ویهانگا گور، دو تن از دانشجویان دانشکده طراحی کپنهاگ هستند که اخیرا ایده تلفیق کردن این فناوری با لوازم خانگی شرکت اکیا را مطرح کردند. یک میز غذاخوری یا میز کار میتواند گرما را از یک بشقاب غذا یا یک لپتاپ جذب کرده و آن را به انرژی الکتریکی تبدیل کند. آنها نام این ایده را Heat Harvest گذاشتند که پاییز امسال در یکی از آزمايشگاههای تحقيقاتی اکیا در شهر کپنهاگ توسعه آن با نام Space10 آغاز شد.
بر اساس گزارش منتشر شده در مورد این پروژه، یک لپتاپ معمولی در حدود 40 وات برق مصرف میکند و در زمان کار به همان میزان گرما از خود متصاعد میکند. یک میز مجهز به Heat Harvest با استفاده از یک صفحه مخصوص این حرارت پنهان را جذب کرده و آن را در یک ژنراتور ترموالکتریک کوچک استفاده میکند، سپس الکتریسیته تولید شده را از طریق یک داک شارژ بیسیم به سطح میز برمیگرداند. به این صورت شما میتوانید با قرار دادن فنجان چای خود روی میز از طریق جذب حرارت همزمان موبایل خود را نیز شارژ کنید.
شرکت اکیا از سال گذشته شروع به فروش کیتهایی به منظور تبدیل لوازم خانگی خود به یک ایستگاه شارژ بیسیم کرده بود، اما درگیر شدن با مبحث ترمودینامیک بسیار پیچیده تر از اینها است. دوباره تاکید میکنیم که این ایده یک طرح مفهومی است و تا تبدیل شدن به واقعیت فاصله زیادی دارد. کوماردنکو میگوید: «این یک طرح مفهومی است که طی 200 سال گذشته شناخته شده بوده است، اما توسعههای اخیر انجام گرفته در فناوری نانو امکان دستیابی به انرژی الکتریکی از انرژی حرارتی را فراهم کرده است.»
او در مورد مشکل دیرینه با ترموالکتریک صحبت میکند: «این فناوری نیاز به یک مادهای دارد که در عین حال که یک رسانای قوی الکتریسیته است، گرما را هم به آسانی از دست ندهد. به این شکل گرما به مرور از این رسانا گرفته شده و بلافاصله ولتاژ برق تولیدی را منتقل میکند.»
تا همین اواخر، این نوع از مواد به شدت گراقيمت و کمیاب بود. اما شرکتهای استارتآپ انرژی مثل آلفابت انرژی یا تلورکس در حال تولید نسخههای ارزان قیمتی هستند که با استفاده از نانوتکنولوژی هرگونه نیمه هادی قدیمی ناتوان در انتقال حرارت را برای استفاده در ژنراتورهای ترموالکتریک آماده میکند.
آنچه مسلم است این است که این فناوری مراحل بلوغ خود را سپری میکند و این شرکتها بیان میکنند که بسیار به تحقق این رویای دیرینه به واقعیت نزدیک شدهاند. هر چند ممکن است شما چند وقتی باشد که صفحات Heat Harvest را روی محصولات اکیا دیده باشید، اما کوماردنکو و گور میخواهند توضیح دهند که چطور یک فناوری واقعی نوظهور میتواند در زندگی روزانه ما تاثیر گذار باشد.
منبع شبکه