اسکریپت چیست و چه کاربردی دارد؟

اسکریپت‌ها (Scripts) برنامه‌های کوچکی هستند که با زبان‌های برنامه نویسی نوشته شده‌اند و هدف از نوشتن آن‌ها جلوگیری از انجام وظایف تکراری و خودکار کردن آن‌ها است. در زبان‌های اسکریپتی احتیاجی به کامپایل نیست؛ این بدان معنی است که مرحله خطایابی و اجرا همزمان انجام می‌شوند. همچنین در صورت وجود مشکل در کدها، دستور خطا صادر خواهد شد. اسکریپت‌ها انواع مختلفی دارند و زبان‌های اسکریپت نویسی با زبان‌های برنامه نویسی متفاوت هستند. با توجه به اهمیت اسکریپت در جلوگیری از انجام وظایف تکراری در ادامه این مقاله آموزشی به این سوال که «اسکریپت چیست؟» پاسخ داده شده است. همچنین در این نوشتار به سایر مباحث مهم پیرامون مفهوم اسکریپت پرداخته می‌شود.

کد اسکریپت چیست ؟

اسکریپت در برنامه نویسی کامپیوتر، برنامه‌ یا دنباله‌ای از دستورالعمل‌‌ها است که به جای پردازنده کامپیوتر (مانند برنامه‌های کامپایل شده) توسط برنامه دیگری تفسیر (Interpret) یا اجرا می‌‌شود. بعضی از زبان‌‌ها به صراحت «زبان‌های اسکریپتی» یا «زبان‌های اسکریپت نویسی» در نظر گرفته شده‌اند که محبوب‌ترین آن‌ها زبان‌های پرل (Perl)،‌ رکس (Rexx) در پردازنده مرکزی IBM،‌ جاوا اسکریپت (JavaScript) و Tcl/Tk هستند. در شبکه جهانی وب،‌ پرل، VBScript و زبان‌های اسکریپتی مشابه با آن‌ها، اغلب برای مدیریت ورودی فرم‌ها یا خدمات دیگر وب‌سایت نوشته شده‌اند و در سرور وب پردازش می‌شوند. برای مثال، یک اسکریپت در زبان برنامه نویسی JavaScript در «سمت کاربر» (Client-Side) و در مرورگر وب اجرا می‌شود.

اسکریپت در دسته های فروشگاهی، شرکتی و اسکریپت های کاربردی مانند crm و … در راست چین در دسترس کاربران قرار دارند.

به طور کلی، کدنویسی زبان‌های اسکریپتی آسان‌تر و سریع‌تر از زبان‌های ساختار یافته‌تر و کامپایل شده‌‌ای مانند C و ++C انجام می‌شود. با این حال، ممکن است اجرای یک اسکریپت نسبت به یک برنامه کامپایل شده بیش‌تر طول بکشد. زیرا هر دستورالعمل در ابتدا به جای پردازش توسط پردازنده دستورالعمل اصلی، از طریق برنامه دیگری مدیریت می‌شود که انجام این کار هم به دستورالعمل‌های اضافی نیاز دارد.
اسکریپت گاهی اوقات به معنای فهرستی از دستورالعمل‌های سیستم عامل است که در یک فایل از قبل ذخیره شده‌اند و هر زمان که نام آن فایل به عنوان فرمانی واحد فراخوانی شود، دستورات مربوطه به صورت متوالی توسط مفسر خط فرمان سیستم عامل اجرا می‌شوند. در برنامه‌های چند رسانه‌ای (مولتی مدیا)، اسکریپت به معنای دنباله‌ای از دستورالعمل‌ها است که نوشته شده‌اند تا چگونگی ارائه یک دنباله چند رسانه‌ای از فایل‌ها (توالی تصاویر و صداها، زمان‌بندی آن‌ها و نتایج احتمالی تعامل کاربر) را نشان دهند، حال پس از پاسگویی به سوال اسکریپت چیست، به این سوال پرداخته خواهد شد که «آیا اسکریپت حتماً تحت وب است ؟»

آیا اسکریپت حتماً تحت وب است ؟
واژه اسکریپت به طور معمول برای دسته‌ای از زبان‌های برنامه نویسی استفاده می‌شود که تحت وب قابل اجرا هستند و در واقع به معنی دستورالعمل‌هایی است که با استفاده از زبان‌های اسکریپتی نوشته شده‌اند.
برنامه‌های نوشته شده با زبان‌های اسکریپتی به کامپایل نیاز نداشته و به طور معمول تفسیر می‌شوند. با توجه به این که این نوع از زبان‌ها بر روی مرورگر قابلیت اجرا دارند ولی کماکان نمی‌توان آن‌ها را اسکریپت‌های تحت وب دانست، زیرا ممکن است که این اسکریپت‌ها با زبان‌های مبتنی بر ویندوز نوشته شده باشند و روی وب قابلیت اجرا نداشته باشند.

کاربردهای اسکریپت چیست ؟
اسکریپت‌ها برای تولید صفحات وب و خودکارسازی فرآیندهای کامپیوتری استفاده می‌شوند. همچنین اسکریپت‌ها می‌توانند تعداد زیادی کد را که در یک فایل و در یک زمان استفاده می‌شوند را اجرا کنند. در اسکریپت نویسی، کدها از طریق واژه‌نامه یا کامپایلر، معمولاً به ترتیبی اجرا می‌شوند که در فایل اسکریپت نوشته شده‌اند. اسکریپت نویسی در موارد زیر کاربرد دارد:

• ساخت بازی‌ها
• اجرای خودکار برنامه‌ها در پس‌زمینه
• ارسال ایمیل
• حذف داده‌ها
• ایجاد برنامه‌های کاربردی وب

همه چیز در رایانه با استفاده از یک زبان نوشته شده و این شیوه کار کامپیوترها از طریق برنامه نویسی است. اسکریپت‌ها با استفاده از زبان‌های اسکریپت نویسی ایجاد می‌شوند. بنابراین برای درک بهتر اینکه اسکریپت چیست ، نیاز است در ادامه به شرح چیستی زبان‌های اسکریپت نویسی پرداخته شود.

زبان اسکریپت نویسی چیست ؟
زبان اسکریپت نویسی یا زبان اسکریپتی، نوعی زبان برنامه نویسی برای سیستم‌های زمان اجرا به حساب می‌آید. این نوع زبان، اجرای وظایفی را به عهده می‌گیرد که در صورت عدم استفاده از آن، باید توسط اپراتور انسانی انجام شوند.
زبان اسکریپت نویسی را می‌توان به عنوان «زبان خاص دامنه» (Domain Specific) برای محیط‌های خاص در نظر گرفت. در اسکریپت نویسی یک برنامه، زبان اسکریپت نویسی به عنوان «زبان افزونه» (Extension Language) نیز شناخته می‌شود. زبان‌های اسکریپت نویسی گاهی اوقات به علت این که در سطح بالایی از انتزاع (تجرید | Abstraction) عمل می‌کنند، به عنوان زبان‌های برنامه نویسی سطح بالا شناخته می‌شوند.

زبان‌های اسکریپت نویسی، طیفی شامل برنامه‌های کوچک تا بزرگ و زبان‌های خاص دامنه تا زبان‌های برنامه نویسی همه منظوره پویا را در بر می‌گیرد. به عنوان مثال، زبان‌های سطح بالا و پویا مانند پایتون، پرل و TCL برای برنامه‌های کوچک به‌کار می‌روند و دارای کمتر از چند هزار خط کد خواهند بود. همچنین ممکن است که یک زبان برنامه نویسی در ابتدا به صورت یک زبان کوچک و با دامنه کاربردی بسیار محدود توسعه داده شود و سپس به زبانی قابل حمل و همه منظوره ارتقاء یابد.

تفاوت زبان‌های برنامه نویسی با زبان‌های اسکریپت نویسی چیست ؟
به طور کلی، همه زبان‌های اسکریپت نویسی جزئی از زبان‌های برنامه نویسی به حساب می‌آیند. تفاوت نظری بین زبان‌های برنامه نویسی و اسکریپت نویسی در این است که زبان‌های اسکریپت نویسی به کامپایل نیازی ندارند و سریع‌تر تفسیر می‌شوند. به عنوان مثال، به طور معمول، پیش از اجرای برنامه توسعه داده شده به زبان برنامه نویسی C، باید برنامه کامپایل شود. در حالی که معمولاً یک زبان برنامه نویسی مانند جاوا اسکریپت یا PHP نیازی به کامپایل ندارد.

کاربردهای زبان‌های اسکریپت نویسی چه هستند؟

تعدادی از کاربردهای زبان‌های اسکریپت نویسی در ادامه این بخش فهرست شده‌اند:

• از طریق زبان‌های اسکریپت نویسی می‌توان انجام کارهای خاصی در برنامه را خودکارسازی کرد. محیط‌هایی که از طریق اسکریپت نویسی قابلیت خودکار شدن دارند، شامل نرم‌افزارهای کاربردی، ویرایشگرهای متن، صفحات وب در مرورگر، پوسته‌های سیستم عامل، سیستم‌های تعبیه شده (سامانه‌های توکار | Embedded Systems) و بازی‌های رایانه‌ای هستند.
• به وسیله زبان‌های اسکریپتی می‌توان استخراج اطلاعات از مجموعه داده‌ها را انجام داد.
• در مقایسه با زبان‌های برنامه نویسی سنتی، حجم کدهای زبان‌های اسکریپت نویسی بیش‌تر است.

مزایای اسکریپت‌ها
برخی از برتری‌های کلیدی اسکریپت‌ها در ادامه فهرست شده‌اند:

• اسکریپت‌ها منبع باز (Open Source) هستند و این امکان را برای کاربران فراهم می‌کنند تا در صورت نیاز اسکریپت را مشاهده و ویرایش کنند.
• نیازی به کامپایل شدن فایل در آن‌ها وجود ندارد؛ اما در صورت لزوم، ممکن است گاهی کامپایل شوند.
• یادگیری و نوشتن اسکریپت‌ها آسان است.
• اسکریپت‌ها بین سیستم عامل‌های مختلف به راحتی انتقال پیدا می‌کنند.
• نسبت به برنامه‌های واقعی بسیار سریع‌تر توسعه داده می‌شوند و بعضی از افراد و شرکت‌ها، اسکریپت‌ها را به عنوان نمونه اولیه (Prototype) برای برنامه‌های واقعی به کار می‌برند.

معایب اسکریپت‌ها
برخی از معایب اسکریپت‌ها به شرح زیر است:

• منبع باز بودن آن‌ها به دیگران اجازه می‌دهد تا کد منبع را مشاهده کنند که ممکن است توسط برخی شرکت‌ها ممنوع باشد.
• پیش از اجرای اسکریپت،‌ کاربر ملزم به نصب یک مفسر یا برنامه جداگانه است.
• در برخی شرایط، ممکن است اسکریپت‌ها کندتر از یک برنامه کامپایل شده باشند.

خرید و دانلود اسکریپت های کاربردی در راست چین.